Spring naar inhoud

Verwijzers

Bij de meeste patiënten gaat de nierfunctie langzaam achteruit. Onder andere hypertensie en Diabetes Mellitus zijn belangrijke veroorzakers van een nierziekte. Daarnaast kunnen ontstekingen van de nieren en erfelijke ziekten een oorzaak zijn.

Een nierziekte is soms lastig te diagnosticeren. Onderstaande symptomen kunnen optreden ten gevolge van nierinsufficiëntie:

  • Algehele malaise (vermoeidheid, geen eetlust)
  • Misselijkheid of braken
  • Overvulling (vocht)
  • Soms komt pijn in de nierstreek voor
  • Soms komt jeuk voor

Patiënten met nierinsufficiëntie kunnen lang rondlopen met hun ziekte zonder dat bovenstaande symptomen optreden. Het komt voor dat geen klachten optreden of slechts een aantal symptomen zich openbaren, ook als de nierfunctie al behoorlijk achteruitgegaan is. 

Afhankelijk van de restfunctie van de nieren zal na doorverwijzing gekeken worden of de patiënt voorbereiding op een dialysebehandeling nodig heeft.

De huisarts verwijst een patiënt met nierfalen naar het ziekenhuis. Als de nierfunctie minder is dan ongeveer 25% dan verwijst de nefroloog van het ziekenhuis de patiënt door naar de Polikliniek Nierfalen. Dit is een samenwerkingsverband tussen DCG, UMCG en OZG. Het multidisciplinaire behandelteam informeert met de patiënt over de behandelmogelijkheden. Dit kan dialyse of niertransplantatie zijn. We ondersteunen de patiënt met individuele en groepsvoorlichting bij het kiezen van een behandeling.

Medische voorbereiding

Vervolgens treffen we de voorbereidingen die nodig zijn voor de nierfunctie vervangende behandeling die de patiënt kiest. Als hemodialyse de juiste behandeling is, dan legt een chirurg hiervoor een toegang tot de bloedvaten aan. Bij peritoneale dialyse wordt een buikkatheter geplaatst als de patiënt aan dialyse toe is. Dit gebeurt altijd in het UMCG.

De hemodialyse start altijd met ongeveer tien dialyses op de hoofdlocatie in Groningen. Dit wordt 'indialyseren' genoemd. Vervolgens wordt gestart met thuisdialyse of centrumdialyse. DCG streeft ernaar de patiënt dicht bij huis te behandelen. Bij centrumdialyse kan dat op één van onze vier locaties locaties. Onderzoeken en medische ingrepen vinden ook lokaal plaats, voor zover dit mogelijk is. Het opstarten van de peritoneale dialyse en de controle-afspraken vinden plaats bij DCG in Groningen. Het traject van de niertransplantatie vindt plaats in nauwe samenwerking met het UMCG.

Als een patiënt uit een ander dialysecentrum naar DCG wil overstappen, dan neemt de behandelend internist-nefroloog hierover contact met ons op. We bekijken dan wanneer dit mogelijk is. Voor de overdracht hebben wij een medische en verpleegkundige overdracht nodig. 

Patiënten in Noord-Nederland kunnen bij DCG thuis of op het centrum dialyseren, overdag of ’s nachts. Peritoneale dialyse en hemodialyse behoren tot de mogelijke behandelvormen. Onderzoek toont aan dat thuisdialyse voor de kwaliteit van leven van de patiënt het beste is. DCG hanteert daarom het principe thuis, tenzij dat voor de patiënt niet haalbaar of medisch niet mogelijk is. Lees meer over de behandelmogelijkheden

U speelt als huisarts of medisch specialist een sleutelrol in het keuzeproces van de patiënt. In onze patiëntenenquête geven patiënten aan dat uw mening over de vervolgbehandeling erg belangrijk is. De patiënt gaat graag met u in gesprek over dialysebehandelingen en het inpassen van de dialyse in hun leven. U kunt altijd één van onze nefrologen raadplegen.

DCG biedt alle mogelijke dialysebehandelingen. Thuishemodialyse en peritoneale dialyse zijn de behandelingen die de patiënt zelfstandig, met partner of een dialyse-assistent kan uitvoeren. Wanneer een behandeling op het centrum beter is, kan de patiënt overdag terecht op één van onze vier locaties. In Groningen is nachtelijke hemodialyse mogelijk. Daarnaast kunnen patiënten tijdens hun vakantie dialyseren op één van onze locaties.

Paramedici en technici

Dialyse heeft een grote impact op het leven van de patiënt. Naast de nefrologen, verpleegkundig specialisten en verpleegkundigen die de dialysezorg in goede banen leiden, beschikt het DCG over de expertise van diëtisten en medisch maatschappelijk werkers. Zij ondersteunen de patiënt bij het inpassen van de dialyse in het dagelijks leven. Voor het onderhoud van de machines zijn dialysetechnici verantwoordelijk. Zowel de machines op het centrum als de machines thuis worden door de technici regelmatig gecontroleerd en indien nodig gerepareerd.

Onderzoek

Binnen DCG wordt doorlopend onderzoek verricht, vaak samen met het UMCG. Er is aandacht voor onder andere de invloed van dialyse op hart, vaten en bloeddruk. Diëtetisch onderzoek bekijkt het effect van de dialyse op de voedingstoestand. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de invloed van dialyse op de cognitie en psyche van patiënten. 

Voor patiënten die dialyseren blijft de huisarts een belangrijk aanspreekpunt. Hij of zij kent immers de patiënt en de thuissituatie het beste. DCG biedt hierbij ondersteuning als het gaat over de dialysebehandeling. De huisarts:

  • blijft algemene vragen en klachten behandelen die geen relatie hebben met de dialyse
  • stelt de nefroloog op de hoogte bij starten, stoppen of wijzigen van medicatie, omdat dit invloed kan hebben op de dialyse
  • begeleidt patiënten die willen stoppen met dialyse, uiteraard in nauwe samenwerking met het dialyseteam

Wij zijn verantwoordelijk voor de zorg op dialysegebied. Dit betekent ook dat wij de huisarts informeren over de behandeling van de patiënt. Hiervoor ontvangt de huisarts elk half jaar een brief over de patiënt. Hierin staan de recente bevindingen van de dialysebehandeling, lichamelijk onderzoek en een verslag van het bezoek aan de polikliniek. Daarnaast worden ook de laatste bloeduitslagen en het medicijngebruik meegestuurd. Zo houdt het DCG de huisarts goed op de hoogte. 

Patiënten die in behandeling zijn bij een ander dialysecentrum kunnen gebruik maken van onze faciliteiten om thuis te dialyseren. Dit is ook mogelijk als het om kinderen of jongeren gaat.

DCG ondersteunt patiënten van andere dialysecentra die thuis willen dialyseren door middel van contractdialyse. Wij bieden een opleiding aan voor thuishemodialyse. Ook regelen wij alles wat nodig is om thuis te kunnen dialyseren: 

  • DCG levert de dialysemachine
  • DCG regelt de bevoorrading
  • DCG zorgt voor het technisch onderhoud
  • Indien nodig regelt DCG begeleiding van een dialyseassistent

De rol van het ziekenhuis

De medische begeleiding blijft in handen van het dialysecentrum van de patiënt. Dit geldt ook voor de controles door de arts en de verdere begeleiding. We maken afspraken om tot een samenwerking op maat te komen.

Aanmelden

Om patiënten aan te melden voor contractdialyse, neemt de nefroloog van het dialysecentrum van de patiënt contact op met DCG. Vervolgens sluiten we een contract waarin de verantwoordelijkheden van beide behandelteams staan.